طراحی وب

به فناوری ساخت و راه‌اندازی صفحات وب گفته می‌شود. تیم برنرز لی، مخترع وب، با برپایی یک سایت وب در اوت ۱۹۹۱، نام خود را به عنوان نخستین سازندهٔ وب در تاریخ نگاشت.

او در نخستین وب‌ سایتش، از اَبَرمتن و پیوندی برای ایمیل (پست الکترونیک) استفاده کرده بود.

در آغاز، سایت های وب با کُدهای ساده «اچ‌ تی‌ ام‌ ال» نوشته می‌شدند، گونه‌ای از زبان کُدنویسی که ساختار ساده‌ای به وب‌ گاه‌ها می‌داد، شامل سرتیتر و پاراگراف، و توانایی پیوند دادن به صفحه‌های وب دیگر، با اَبَرمتن. در مقایسه با روش های دیگر، این راه تازه و متفاوتی بود که کاربران به سادگی می‌توانستند با یک مرورگر، صفحه‌های پیوند خورده را باز کنند.

با پیشرفت وب و هنر طراحی آن، زبان کُد نویسی اش، اَبَرمتن یا اچ‌تی‌ام‌ال، پیچیده‌تر و پرانعطاف‌تر شد. ابزاری مانند جدول‌ها که بیشتر برای نمایش نمودارهای داده‌ای بودند، بزودی مورد استفاده نادرست، برای چیدمان های پنهان در صفحه‌های وب قرار گرفتند. با پیدایش الگوهای آبشاری وب یا «CSS»، روش نادرست طراحی با جدول های پنهان در صفحه از گردونه خارج، و بجای آن استفاده مناسب از «CSS» جایگزین شد.

فناوری‌ های یکپارچه سازی داده‌گاه‌ها (Database)، مانند زبان‌های کُدنویسی سمت سرور (Server-Side Scripting) مانند CGI, PHP, ASP.NET, ASP, JSP و ColdFusion، و استانداردهای طراحی مدرن با الگوها (CSS)، ساختار سایت های وب را باز هم تغییر داده و آنرا پیشرفته تر کرده اند.

همچنین با آمدن نگاره‌های جاندار و فن آوری های پویانمایی به صفحه ها، مانند فلَش (Flash)، چهره وب بیشتر از پیش تغییر کرد و توانمندی‌های تازه به سازندگان رسانه و طراح‌های وب داده شد، و توانایی های بیشتر و کارایی ها تازه مرورگرها برای اچ‌تی‌ام‌ال.

وب سایت چیست؟

مجموعه ای از فایلهای مختلف اعم از تصاویر، متون و یا فایلهای برنامه نویسی شده است که به منظوری خاص به شکلی با هم مرتبط شده اند. این فایلها روی یک کامپیوتر “میزبان” یا “سرور” قرار می گیرند و با یک نام دامنه مشترک فراخوانی می شوند.

انواع سایت کدامند؟

سایت ها بر اساس کاربرد و نوع برنامه نویسی به چند دسته تقسیم می شوند:

سایت های ثابت (Static Website):

این سایت ها یکبار طراحی می شوند و اطلاعات مورد نیاز در داخل آنها قرار می گیرد و پس از آن برای تغییر در آنها نیاز به یک طراح حرفه ای یا نیمه حرفه ای سایت است. زبان برنامه نویسی اینگونه از سایت ها غالبا HTML و Java Script هستند که در نوع توسعه یافته تر از CSS نیز بهره گرفته می شود.

از آنجا که حجم کمتری از کد در طراحی سایت های ثابت استفاده می شود سرعت بارگذاری (Loading) بالایی دارند. علاوه براین کاهش حجم کدها که باعث خوانایی بشتر سایت توسط رباتهای جستجوگر می شود از یک سو و کاهش زمان بارگذاری از سوی دیگر سبب بهتر شدن وضعیت آنها از لحاظ امتیاز دهی موتورهای جستجو یا همان “رنکینگ” می شود. سایت های ثابت قیمت طراحی پایین تری را نیز عمدتا نسبت به سایر سایتها دارند.

عدم امکان ایجاد تغییر در این نوع از سایتها توسط افراد عادی علاوه بر افزایش امنیت سبب بهرهمندی از گرافیک و ظاهری زیبا می شود چرا که همه چیز ثابت است از جمله متون و اندازه تصاویر و همچنین همه عناصر مکان مشخص و ثابتی را دارند در نتیجه می توان برای محل قرار گرفتن هر یک از اجزاء بهترین تصمیم را گرفت.

اما از طرفی نیز عدم امکان ایجاد تغییرات توسط افراد عادی سبب می شود تا امکان بروز رسانی سایت توسط صاحبان و مدیران سایت صلب شود.

نکته: سایت های ثابت (Static) برای افراد، شرکتها و سازمانهایی مناسب است که حداکثر یک یا دو بار در سال نیازمند به تغییر در محتوای سایت هستند.

سایت های پویا (Dynamic Website): محتوای سایت های داینامیک بعد از طراحی توسط افراد عادی که دسترسی به سیستم مدیریت محتوای سایت را داشته باشند قابل تغییر است. زبان برنامه نویسی وبسایتهای پویا میتواند براساس نیاز متفاوت باشد اما عمدتا از زبانهای ASP , ASP.Net و Php استفاده می شود و از زبانهای کمکی CSS و Silver light و یا Ajax برای ایجاد قابلیتهای ویژه نیز بهره گرفته می شود.

در اینگونه از سایت ها ابتدا اسکلت سایت توسط طراح ایجاد می شود و سپس محتوا توسط مدیران سایت ها تغییر می کند مانند فرم قراردادی که یکبار توسط فردی ایجاد می شود و توسط افراد دیگری بارها تکمیل می شود، از این رو طراح نسبت به محل قرار گرفتن و اندازه دقیق متون و تصاویر و سایر عناصری که بعدا توسط مدیران سایت ها تغییر می کند اطلاع ندارد بنابر این چاره ای ندارد جز اینکه همه حالات را در نظر بگیرد و اینکار سبب می شود تاحدودی از گرافیک و جلوه سایت کاسته شود.

یکی از مزیتهای سایت های داینامیک این است که هیچ محدودیتی برای ایجاد، تغییر یا حذف مطالب، تصاویر و صفحات و غیره وجود ندارد.

با توجه به اینکه در سایت های پویا از زبانهای برنامه نویسی پیشرفته استفاده میشود امکانات زیادی در آنها قابل ایجاد است مانند ایجاد صفحات هوشمند، فرمها و جستجوهای پیچیده.

استفاده زیاد از کدها سبب کند شدن بارگذاری سایت و امتیاز آن در موتورهای جستجو می شود.

نکته: سایت های پویا برای افراد، شرکتها و سازمانهایی مناسب است که بیش از دوبار در سال نیاز به تغییر درمحتوای سایت را دارند.

پرتالها (Portal): پرتالها سایت های پویای جامعی هستند که چند هدف خاص را در یک سایت دنبال می کنند به عبارت دیگر مجموع چند سایت پویا که برای رسیدن به هدفی خاص در کنار هم قرار گرفته اند را می توان پرتال نامید. به عنوان مثال پرتال خبری می تواند از چند سایت داینامیک تشکیل شده باشد که هر یک امکانات خاصی چون عضو گیری، انتشار اخبار، انتشار تصاویر، نظر سنجی و … را در اختیار مدیران آن قرار دهد.

تمام ویژگی های یک سایت پویا می تواند در یک پرتال نیز صدق کند.

نکته: معمولا پرتال ها توسط سازمانها، گروهها و شرکتها خریداری می شوند. به دلیل نیاز به بروز رسانی بخشهای مختلف اداره آنها توسط یک فرد بسیار مشکل است مگر آنکه به چشم یک کار حداقل پاره وقت به آن نگاه شود.

سایت های متحرک استاتیک و نیمه داینامیک (Static and Dynamic Flash Website): سایت های فلش یا متحرک دو نوع استاتیک و نیمه داینامیک هستند و توسط نرم افزارهای خاصی ایجاد می شوند در برخی موارد از XML یا Action Script برای ایجاد قابلیتهای تغییر یا هوشمندی در این سایت ها بهره گرفته می شود.

به طور کلی سایت های فلش ثابت (استاتیک) غیر قابل تغییر می باشند و مانند سایت های ثابت یکبار توسط طراح ایجاد می شوند و برای تغییر آن نیاز است تا افراد به صورت حرفه ای یا نیمه حرفه ای از دانش طراحی فلش برخوردار باشند.

اما سایت های فلش نیمه داینامیک یا نیمه پویا مانند سایت های پویا عمل می کند و قابل تغییر هستند اما تغییر در آنها به سادگی سایت های پویا نیست و وسعت ایجاد تغییرات نیز بسیار محدودتر است.

از مزیتهای وب سایت های فلش جذابیت آنهاست. گرافیک زیبا و انیمیشن های جذاب. اما از معایب عمده آنها میتوان به عدم خوانده شدن اطلاعات موجود در آنها توسط رباتهای جستجوگر و عمدتا سرعت بسیار پایین بارگذاری اشاره کرد.

نکته: سایت های فلش برای افراد و گروهها یا شرکت ها و سازمان هایی مناسب است که نیاز به تبلیغات ندارند و عموم کاربران با آنها آشنا هستند مانند خوانندگان، سیاست مداران، بازیگران و گروههای موسیقی، هتلهای معروف، مکانهای توریستی.

سایت های مجهز به سیستم مدیریت محتوا (Content Management Systems): سایت های مجهز به سیستم مدیریت محتوا که در اصطلاح به CMS که مخفف Content Management System است مشهورند، وب سایت هایی از نوع پرتالها یا سایت های پویا هستند که برای مصارف خاص توسط طراحان حرفه ای و یا شرکتهای طراحی حرفه ای ایجاد میشوند.

تمام مزایا و معایب مربوط به سایت های پویا در مورد سایت های مجهز به سیستم مدیریت محتوا صدق می کند.

البته در نظر داشته باشید که سایت های پویا و پرتالها نیز مجهز به سیستم مدیریت محتوا هستند اما آنچه که در CMS ها متفاوت است طراحی آنها و سیستمهای مدیریت محتوای آنها برای مصارف خاص است.

از مزایای سیستمهای مدیریت محتوا نسبت به سایر سایت های داینامیک می توان به آماده بودن و جامع بودن آنها اشاره کرد. از این رو اغلب اینگونه از سایت ها در کمتر از ۳ روز کاری قابل نصب و استفاده هستند.

طراحی سایت های CMS مانند یک خط تولید محصول است و از آنجا که طراح باید نمونه های محدودی را به صورت انبوه تولید کند سعی در رعایت تمام اصول امنیتی، گرافیکی، موارد مربوط به رنکینگ و امتیاز موتورهای جستجو و سایر موارد موثر می کند.

با توجه به مزیتهای آنها به تمامی افراد، سازمانها و شرکتهایی که شرایط داشتن سایت های داینامیک را دارند توصیه می شود تا ابتدا به دنبال سیستم های مدیریت محتوای مخصوص به کار خود بگردند و در صورتی که پیدا نشد به طراحی سایت های پویا روی بیاورند.

مزایای استفاده از وبسایت

وبسایت ها مزایای فراوانی را برای مدیران و صاحبان خود به همراه دارند که مهمترین آنها به شرح زیرند:

تاثیر سایت در اطلاع رسانی:

داشتن یک سایت مانند داشتن یک کاتالوگ است اما با مزایای فراوان دیگر. یک کاتالوگ می تواند شامل تصاویر و متون باشد اما یک سایت میتواند از تصاویر، متون، فیلم و صوت و یا انیمیشن نیز بهره بگیرد بنابر این امکان اطلاع رسانی جامع با محتوایی جذاب تر را می دهد. برای طراحی، چاپ و انتشار هر نسخه از کاتالوگ نیاز به هزینه است اما برای یک سایت فقط کافیست هزینه ای بسیار پایین برای طراحی و نگهداری آن پرداخت شود و بعد از آن در طول سایت هزاران و یا میلیونها کاربر می توانند بارها و بارها از آن بازدید کنند.

تاثیر سایت در بازاریابی:

موتورهای جستجو بدون هزینه برای شما بازاریابی می کنند فقط کافیست رباتهای آنها سایت شما را پیدا کنند و از آن پس زمانی که فردی به دنبال هر یک از خدمات و یا محصولات و یا اطلاعات ارائه شده در سایت شما باشد، این موتورها فرد را به سمت سایت شما هدایت می کنند. میزان بازدید کننده هدایت شده به سایت به پارامترهای زیادی وابسته است اما در بدترین حالت چیزی در حدود ۵۰ نفر در روز توسط موتورهای جستجو به یک سایت هدایت می شوند.

ایجاد قابلیتهای جدید تبلیغاتی:

با داشتن یک وبسایت صاحبان و مدیران آن وارد عرصه تجارت الکترونیک می شوند و امکان استفاده از راهکارهای تجارت الکترونیک برای آنها بوجود می آید از مهمترین این قابلیتها میتوان به تبلیغات اینترنتی، تبلیغات در موتورهای جستجوگر، تبلیغات کلیکی و تبادل بنر و لینک اشاره کرد.

در دسترس بودن:

سایت همواره با متقاضیان اطلاعات و محصولات یا خدمات قابل ارائه توسط آن فقط یک کلیک فاصله دارد و در تمامی ساعات شبانه روز و روزهای تعطیل نیز فعال است.

فعالیت در خارج از مرزهای جغرافیایی:

امروزه یکی از ملزومات فعالیت بدون مرز سایت است و تقریبا هیچکس نمی تواند مدعی فعالیت خارج از مرزهای جغرافیایی شود در حالی که وبسایتی ندارد.

درآمد زایی:

میزان سودآوری و درآمد زایی سایت ها به نوع سایت و اهداف آن بستگی دارد البته میزان فعالیت صاحبان سایت ها و بروز رسانی و رسیدگی به آنها نیز عامل بسیار مهمی است. اما امروزه شرکتها و افراد بسیاری هستند که فقط از طریق سایت فعالیت می کنند و عمده درآمد آنها از طریق سایت و مشتریان آنلاین است.

طراحی وب‌گاه

وب‌گاه مجموعه‌ای از اطلاعات درباره موضوع و یا عنوان خاص است. طراحی یک وب‌گاه مشخص کننده آرایش و ساختــار صفحات وبی است که بوجود آورنده وب‌گاه خواهند بود. یک صفحه وب شامـــل اطلاعاتی درمورد هدف ایجــاد وب‌گاه می‌باشد. یک وب سایت را همــانند کتابی تصور کنید کـه هر صفحه وب در حکم برگی از کتاب خواهد بود.

در زمینه طراحی وب‌گاه جنبه‌های گوناگونی باید در نظر گرفته شود که به سبب پیشرفت روز افزون اینترنت همواره براین موارد افزوده می‌شود. برای وب‌گاه‌های تجاری عمومی، موارد زیر از جمله اصلی ترین آنها به شمار می‌روند:

طراحی سایت بر طبق عنوان و محتوای مطالب می‌باشد.

مطالب، جوهر کلام و اطلاعات درون سایت باید مطابق با هدف سایت بوده و طیفی از عموم را نشانه رود که به دنبال اطلاعات ارائه شده در سایت هستند.

سایت بـــاید قابل فهم بوده و برقـــراری ارتبــاط با آن حتی برای مخاطبانی کـه آشنایی چندانی بـا وب ندارند، آســـان باشد. چنانچه سایت به اندازه کافی بزرگ بوده و اطلاعات زیادی را شامــل شود، بـاید اطلاعات راهنما را به گونه‌ای بکار برد که به سرعت در اختیار بیننده قرار گیرند.

نمای کــار باید کلی بوده و تمام صفحه را دربر گیرد تا بتواند پایـداری و ثبات را القــا کند. سبک نگارش باید زیبا و تخصصی بوده و مناسب با سلیقه مخاطبان و محتوای سایت باشد.

در نگارش متون و اطلاعاتی که مخاطب به دنبال آنها است باید بزرگ نمایی شود تا به بیننده القا کند که این همان چیزی است که به دنبال آن بوده است.

همچنین سایت باید به سادگی در اینترنت یافت شود و درصورت امکان در بالای لیست های جستجو قرار گیرد، اگرچه همواره اینگونه نباشد لااقل در موتورهای جستجوی اصلی چنین شود.

یک وب‌گاه معمولا شامـل متن و تصـاویـر است. اولین صفحه یک وب سایت صفحه خانه (Home Page) و یا صفحه ایندکس (Index) نامیده می‌شود. بعضی از وب‌گاه هـــا از صفحه‌ای استفـــاده می‌کنند کـــه معمولا صفحه خوش آمد نامیده می‌شود. این صفحه ممکن است شــامــل مواردی چون پیغام خوش آمـدگویی، انتخاب زبـــان، انتخاب ناحیه جغرافیایی و یـا اعلام عدم پذیرش مسیولیت درمــوارد خاص باشد. هر صفحه وب درون سایت وب، یک فایل HTML است که URL مخصوص به خود را دارد.

بعد از این که هر صفحه وب ساخته شد، این صفحات با استفاده از فهرست راهنمایی که از پیوندهای مختلف تشکیل شده است به یکدیگر متصل می‌شوند.

هنگامی که یک وب سایت کامل شد برای آنکه بـرای همه برروی اینترنت قابل مشاهده باشد باید منتشر و یا ارسال (Upload) شود. این کار به کمک یک میزبانFTP انجام می‌شود. هنگامی که سایت منتشرشد، مسئول سایت برای افزایش بازدیدکنندگان، از تکنیکهای گونــاگون استفاده می‌کند. این کار با ثبت کردن وب سایت در موتورهای جستجویی نظیر Google و Yahoo، تبادل لینک با وب سایت های دیگر، ایجاد پیوند با وب‌گاه‌های مشابه و غیره امکان پذیر است.

طرح وب سایت

طرح وب به قالب نمایشی و طراحی گرافیکی صفحات موجود در وب‌گاه می‌گویند که معرف محتوا و مطالب آن وب سایت می‌باشد. طرح وب جلوه بصـری هدف وب‌گاه است و اولین بخش از یک صفحه وب است که ذهن مخاطب را با خود درگیر می‌کند.

طراح وب با در نظر گرفتن هدف سایت و مخاطبان آن و با استفـاده از المان های متناسب با رویکرد سایت و به کمک ذهن خلاق و ذوق هنری خود در بکار بردن ابعاد و رنگها، طرحی خلق می‌کند که ضمن ایجـاد یکپارچگی در کلیه صفحات وب‌گاه، نمای تکرار شونده و خسته کننده را به مخاطب القا نکند. در وب‌گاه باید از الگوی ثابتی در صفحات استفاده کرد که کاربر به هنگام دیدن صفحات متوجه این است که همه صفحات در یک سایت مشخص هستند.

منبع:

http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%88%D8%A8